Tajniki kawy i nie tylko

Tajniki kawy i nie tylko

Historia kawy sięga pierwszego tysiąc lecia p.n.e., a pierwsze wzmianki o owocach kawy i wykorzystaniu pochodzą z Etiopii.

Jedna z legend, mówiąca o odkryciu kawy, opowiada o etiopskim pasterzu kóz, Kaldim. Pewnego dnia zaobserwował on, że jego kozy są doś dziwnie pobudzone. Wpływ na ten euforyczny stan zwierząt miały ziarna kawy, którymi kozy się żywiły. Jednak zanim kawa zaczeła by spożywana w postaci gorącego napoju, ziarna kawowca były miażdżone, mieszane z masłem i formowane w małe kulki, a następnie pod tą postacią jedzone. robili tak między innymi etiopscy mnisi, którzy dzięki pobudzającym właściwościom tej rośliny mogli czuwać i modlić się nocami.

Największy wpływ na rozpowszechnienie kawy mieli arabscy kupcy, którzy w VI w n.e. sprowadzili ją z Etiopii do Jemenu. Początkowo służyła ona jako medykament oraz trunek spożywany podczas religijnych medytacji. Przełom nastąpił około XIII wieku. Wtedy to w krajach arabskich, kawa zaczęła być pita w specjalnych miejscach przypominających później kawiarnie. Do Europy dotarła w XVI wieku, a pierwszym krajem, w którym ten trunek zagościł były, Włochy. Popularność kawy zaczeła wzrastać, a kawiarnie pojawiały się jak grzyby po deszczu. Do Polski dotarła w XVII wieku za sprawą Turków i początkowo nie spotkała się z dużym uznaniem. Trunek spożywany był tylko przez elity. Dopiero w XVIII wieku zaczęła być pita przez masy. Pojawiło się również pojęcie kawy po polsku, która była przyrządzana z dodatkiem tłustej śmietany i cieszyła się niezwykłym powodzeniem również za granicami kraju.

Kultura picia kawy obiegła już cały glob, a każdy kraj posiada swój własny sposób na przyrządzenie tego trunku. Przez lata metody parzenia kawy modyfikowano i udoskonalano. Zostały wynalezione ekspresy do parzenia kawy mielonej, dzięki czemu możemy teraz delektować się smakiem np. słynnego włoskiego espresso. Niemniej jednak zachowały się również tradycyjne sposoby przyrządzenia kawy bez użycia rozwiązań technologicznych. Do najstarszych sposobów podawania i parzenia tego trunku zaliczana jest kawa po turecku, parzona parokrotnie w specjalnym tygielku. Obecnie każda szanująca się kawiarnia oferuje bogatą gamę rodzajów kawy oraz sposobów jej podania. Znana jest kawa po irlandzku (ang. Irish coffee) z dodatkiem Whisky, czy też kawa mrożona (wł. caffe frappe) wymyślona przez Włochów i pita w upalne dni. Włosi wprowadzili również do swojego menu, termin caffe latte czyli kawę podawana ze spienionym mlekiem. Oprócz tradycyjnej kawy ziarnistej, niezwykle cenionej przez smakoszy i uznawanej przez nich za jedyną „prawdziwą”, rozróżniania jest również kawa rozpuszczalna oraz kawa smakowa np. z domieszką wanilii lub nutą orzechową.

Do parzenia kawy oprócz tradycyjnej najprostszej metody zalewania jej wrzątkiem, bądź parzenia jej w ekspresie, używa się tradycyjnego naczynia, jakim jest kawiarka. Sposób ten jest niezwykle ceniony przez koneserów picia kawy, gdyż cały jej aromat i smak jest zachowany.

Złote zasady parzenia kawy:
1. Kawa powinna być gatunkowa, przechowywana w szczelnie zamkniętych pojemnikach, najlepiej smakuje napar ze świeżo zmielonych ziaren kawy.
2. Do parzenia kawy potrzebna jest nam dobra woda: niskozmineralizowana i miękka. Nie należy używać przegotowanej wody - zmienia smak kawy.
3. Ważne jest zachowanie proporcji wody i kawy. Przyjmuje się pełną łyżkę stołową kawy na jedną filiżankę. Nie ugniatamy zielonych ziaren kawy, nalewamy zimną wodę do zbiornika do poziomu zaworu, zakręcamy i podgrzewamy na dużym ogniu.
4. Nie należy używać ciepłej wody. Pilnujemy kawiarki podczas parzenia kawy, podnosimy też lekko wieczko moki, aby skroplina kawy nie zamieszała w smaku naparu kawowego.
5. Kiedy napar zaczyna wrzeć, zdejmujemy kawiarkę z ognia, czekamy aż cała kawa przeleje się do górnego zbiornika.
6. Podajemy gorącą kawę, tylko wtedy możemy delektować się aromatem i smakiem.
7. Jeżeli pozostała nam kawa, możemy przelać ją do szklanego lub ceramicznego pojemnika, ale nie z metalu, później możemy podgrzać w kąpieli wodnej na płycie elektrycznej, na niedużym ogniu.
8. Ostatnia rada: kawiarkę po użyciu myjemy tylko wodą i dokładnie czyścimy filtr. Jeżeli przez długi czas nie używaliśmy kawiarki, lepiej wcześniej zaparzyć w niej trochę naparu, wtedy drugi napar będzie smaczniejszy.

PRZEPISY KAWOWE

Espresso
• Do przygotowania tej kawy używamy: - filiżankę o pojemności ok. 60 ml
7 g (+/- 0,5g) kawy
25 – 30 ml wody - pojedynczą łyżkę od ekspresu - ustawienia ekspresu na przygotowanie jednej małej kawy
• Aby przygotować espresso nakładamy do łyżki odpowiednią ilość kawy, podstawiamy odpowiednią filiżankę i uruchamiamy ekspres pamiętając o ustawieniu go na podanie odpowiedniej ilości wody. Filiżanka powinna być napełniona do ok. połowy jej pojemności. Tak przygotowane espresso należy podać z literatką wody mineralnej. Można również dodać kostkę czekolady lub ciasteczko.

Espresso Macchiato
• Do przygotowania tej kawy używamy: - filiżankę o pojemności ok. 60 ml
7 g (+/- 0,5g) kawy
25 – 30 ml wody
mleko 3,2% tłuszczu, schłodzone - pojedynczą łyżkę od ekspresu - ustawienia ekspresu na przygotowanie jednej małej kawy
• Aby przygotować espresso macchiato nakładamy do łyżki odpowiednią ilość kawy, podstawiamy odpowiednią filiżankę i uruchamiamy ekspres pamiętając o ustawieniu go na podanie odpowiedniej ilości wody. Filiżanka powinna być napełniona do ok. połowy jej pojemności. Następnie spieniamy mleko i za pomocą łyżeczki nakładamy na wierzch kawy kroplę spienionego mleka. Tak przygotowane espresso macchiato należy podać z literatką wody mineralnej. Można również dodać kostkę czekolady lub ciasteczko.

Espresso Doppio
• Do przygotowania tej kawy używamy: - filiżankę o pojemności ok. 150 ml
14 g (+/- 1g) kawy
50 – 60 ml wody
podwójną łyżkę od ekspresu - ustawienia ekspresu na przygotowanie dwóch małych kaw
• Aby przygotować espresso doppio nakładamy do łyżki odpowiednią ilość kawy, podstawiamy odpowiednią filiżankę i uruchamiamy ekspres pamiętając o ustawieniu go na podanie odpowiedniej ilości wody. Filiżanka powinna być napełniona do ok. połowy jej pojemności. Tak przygotowane espresso doppio należy podać z literatką wody mineralnej. Można również dodać kostkę czekolady lub ciasteczko.

Caffe Americano
• Do przygotowania tej kawy używamy: - filiżanki o pojemności ok. 150 ml
7 g (+/- 0,5g) kawy
60 – 80 ml wody
pojedynczą łyżkę od ekspresu - ustawienia ekspresu na przygotowanie jednej dużej kawy
• Aby przygotować caffe americano nakładamy do łyżki odpowiednią ilość kawy, podstawiamy odpowiednią filiżankę i uruchamiamy ekspres pamiętając o ustawieniu go na podanie odpowiedniej ilości wody. Filiżanka powinna być napełniona do połowy lub ewentualnie trochę ponad połowę jej pojemności. Można dodać kostkę czekolady lub ciasteczko.

Cappuccino
• Do przygotowania tej kawy używamy: - filiżankę o pojemności ok. 150 ml
7 g (+/- 0,5g) kawy
25 – 30 ml wody
mleko 3,2% tłuszczu, schłodzone - pojedynczą łyżkę od ekspresu - ustawienia ekspresu na przygotowanie jednej małejkawy
• Aby przygotować cappuccino nakładamy do łyżki odpowiednią ilość kawy, podstawiamy odpowiednią filiżankę i uruchamiamy ekspres pamiętając o ustawieniu go na podanie odpowiedniej ilości wody. Następnie spieniamy mleko i napełniając filiżankę nalewamy pianę na wierzch kawy. Tak przygotowane cappuccino można posypać czekoladą lub cynamonem.Cappuccino również bardzo dobrze się prezentuje, gdy jest posypane płatkami migdałowymi. Na spodek filiżanki można położyć kostkę czekolady lub ciasteczko.

Latte Macchiato
• Do przygotowania tej kawy używamy: - Wysoką szklankę o pojemności 250 – 300 ml
7 g (+/- 0,5g) kawy
25 – 30 ml wody
mleko 3,2% tłuszczu, schłodzone - pojedynczą łyżkę od ekspresu - ustawienia ekspresu na przygotowanie jednej małej kawy
• Aby przygotować latte macchiato spieniamy mleko i napełniamy szklankę. Odstawiamy szklankę na chwilę, aby spienione mleko oddzieliło się od ciepłego. Następnie zaparzamy espresso do małego dzbanuszka (możemy również użyć mlecznika). W tej chwili mleko jest już oddzielone, więc możemy przystąpić do powolnego wlewania espresso do mleka. Powinny utworzyć się trzy warstwy – na dole ciepłe mleko, po środku kawa i na wierzchu spienione mleko. Można dodać czwartą warstwę nalewając 15 ml syropu na dno szklanki zanim wlejemy do niej spienione mleko. Tak przygotowane latte macchiato można posypać czekoladą lub cynamonem. Ta kawa również bardzo dobrze się prezentuje, gdy jest posypane płatkami migdałowymi. Na spodek filiżanki można położyć kostkę czekolady lub ciasteczko.

Espresso Con Panna
• Do przygotowania tej kawy używamy: - filiżankę o pojemności ok. 60 ml
7 g (+/- 0,5g) kawy
25 – 30 ml wody
bitą śmietanę - pojedynczą łyżkę od ekspresu - ustawienia ekspresu na przygotowanie jednej małej kawy
• Aby przygotować espresso con panna nakładamy do łyżki odpowiednią ilość kawy, podstawiamy odpowiednią filiżankę i uruchamiamy ekspres pamiętając o ustawieniu go na podanie odpowiedniej ilości wody. Filiżanka powinna być napełniona do ok. połowy jej pojemności. Następnie na wierzch kawy nakładamy kulkę bitej śmietany. Można również dodać kostkę czekolady lub ciasteczko.

Warto pamiętać:
• filiżanki zawsze muszą być ciepłe
• dzbanek do spieniania mleka musi być zimny
• mleko musi mieć 3,2% tłuszczu, jak największą zawartość białka oraz być schłodzone (to warunki mające wpływ na odpowiednie spienienie)
• temperatura wody ma mieć 90 stopni Celsjusza (+/- 2 stopnie)
• kawa powinna być robiona pod ciśnieniem 9 bar (+/- 1 bar)
• do filiżanek używamy krótkie łyżeczki, a do szklanek długie łyżeczki

Sprawdź wszystkie artykuły
facebook